Wat is grooming? Het gevaar van online kinderlokkers

“Nooit met vreemden meegaan, óók niet als ze zeggen dat ze papa of mama kennen.” Nog steeds een heel goed advies natuurlijk, maar tegenwoordig dek je hier niet alles meer mee af. Door internet is er een nieuwe vorm van kinderlokken gekomen: grooming. In deze blog vertellen we: wat is grooming? En hoe je hier als ouder mee om kan gaan.

Wat is grooming precies?

Als je kind online benaderd wordt voor seksueel contact, fysiek of digitaal, dan heet dat grooming.

Grooming

Grooming is een online vorm van kinderlokken. De groomers zitten vaak op social media, chatboxen of fora. Maar ook de chatfunctie van populaire games en apps worden graag gebruikt om contact te maken met kinderen. Grooming is niet hetzelfde als sexting en sextortion, maar zijn wel aan elkaar gerelateerd – omdat de groomer bijvoorbeeld sexting kan inzetten om macht te krijgen over het slachtoffer.

Wat is een groomer?

Een groomer is een volwassene die je online probeert te benaderen en te manipuleren. Groomers kan je vergelijken met kinderlokkers, maar ze richten zich vaker op pubers of tieners.

Hoe gaan groomers te werk?

Een groomer neemt een andere (anonieme) identiteit aan, en probeert online contact te leggen met een kind. Dit contact wordt online gelegd, op bijvoorbeeld chatboxen en games, maar ook op sociale media zoals TikTok. Dan probeert hij/zij een vriendschap op te bouwen. Het opbouwen van deze relatie kan vaak lang duren; de groomer slaat meestal pas toe als hij het idee heeft dat het kind volledig op zijn gemak is. Door het slachtoffer vervolgens te misleiden, te manipuleren of zelfs te chanteren, probeert de groomer controle te krijgen over het kind. Vervolgens spoort hij het kind aan om over zijn of haar grenzen heen te gaan. Denk bijvoorbeeld aan het uitvoeren van seksuele handelingen voor de webcam. Die beelden kan de groomer gebruiken om het kind te chanteren. Het doel is meestal een ontmoeting met het kind, om het seksueel te misbruiken. Groomers kunnen strafrechtelijk worden vervolgd. Ook als ze een kind nooit hebben ontmoet.

Wat is de doelgroep?

Zodra kinderen zelfstandig online gaan, kunnen ze te maken krijgen met grooming. Kinderen in de leeftijd van 10 t/m 15 jaar zijn echter net iets vatbaarder voor het maken van seksueel contact. Zij zitten in een ontwikkelingsfase waarin ze nieuwsgierig zijn naar seksualiteit. Verzoekjes kunnen dan juist als spannend en interessant worden ervaren, in plaats van een reden zijn om het contact te verbreken. Het kind kan zich vervolgens zo schamen dat hij het incident aan niemand durft te vertellen. Probeer dit als ouder te voorkomen, door al op jonge leeftijd zaken als seksualiteit en grenzen bespreekbaar te maken.

Wat kan je doen als ouder?

Allereerst is het belangrijk om je bewust te zijn van deze vorm van kinderlokken. Je hoeft nu niet direct in paniek te raken en al het onlinecontact van je kind te verbieden. Maar: weet dat het er is. Wat heel belangrijk is, is om regelmatig met je kind te praten over deze onderwerpen. Gesprekken over seksualiteit, het aangeven van grenzen of fouten mogen maken, kunnen voor een open houding naar elkaar zorgen. Geef je kind het gevoel dat het altijd naar je toe mag komen, hoe spannend of gek het onderwerp ook is. Probeer niet te oordelen of gelijk boos te worden, maar wees vooral geïnteresseerd en help het kind. Vertel hoe je het zelf zou hebben aangepakt. Je kan het gesprek beginnen door bijvoorbeeld op een comfortabel moment – een wandeling, autorit of rond bedtijd – te vragen wat je kind al weet over dit onderwerp. Bespreek de gevaren en maak samen afspraken.

Maak afspraken

• Zet geen privégegevens online, zoals je adres, telefoonnummer etc.
• Gebruik online een ‘nickname’ in bijvoorbeeld spelletjes, fora en chatboxen. Belangrijk aan die nickname is dat je woonplaats, echte voor- of achternaam, de naam van je school en je geboortejaar er niet uit te herleiden zijn.
• Accepteer niet ieder vriendschap- of chatverzoek; wees kritisch. Ken je iemand niet in het echte leven, accepteer hem of haar dan ook niet online.
• Wil je nieuwe ‘online vriend(in)’ alles geheimhouden, vertrouw het dan niet.
• Maak geen afspraakjes met mensen die je niet kent of alleen online kent. Ook niet als je gechanteerd wordt. Neem iemand in vertrouwen als je twijfelt. Toch afspreken? Neem dan iemand mee en spreek af op een druk punt, zoals een winkelstraat of groot treinstation.
• Er zijn sites die kunnen helpen, als je het eng vindt om het aan iemand te vertellen, bijvoorbeeld www.helpwanted.nl en www.meldknop.nl.
• Dit filmpje over grooming laat zien dat de onlinewereld niet altijd gelijk staat aan de echte wereld. Tip: bekijk en bespreek het samen met je kind.

Leestip: https://www.politie.nl/nieuws/2020/mei/25/00-amber-alert-lanceert-preventiecampagne-voor-tieners-met-tips-tegen-online-grooming.html