Waarom blauw licht zorgt voor slapeloze nachten

Slapeloze nachten door je smartphone…

Herkenbaar? Nog even je berichtjes lezen, nog een laatste e-mailcheck, of even door het nieuws scrollen voor je gaat slapen. Het lijkt makkelijk om op je smartphone al die informatie binnen handbereik te hebben, maar er zit ook een schaduwkant aan. Want blauw licht van je scherm zorgt ervoor dat je hersenen wakker blijven, wat vervolgens weer een negatieve invloed heeft op je concentratievermogen en je geheugen. In deze blog lees je waarom blauw licht schadelijk is voor je gezondheid, en wat blauw licht doet met je hersenen.

Waarom is blauw licht schadelijk?

Dr. Daniel Siegel, executive director van het Mindsight Institute legt in een filmpje uit wat er precies gebeurt met je hersenen. Je ogen worden blootgesteld aan de verlichting van je scherm, en dan vooral het blauwe licht. En prompt krijgen je hersenen het signaal: blijf maar wakker. Het is nog geen tijd om te gaan slapen. Het is 22.00 uur, 23.00 uur, 24.00 uur. Je leest je berichten, kijkt naar het weer van morgen, bladert even door je foto’s en kijkt wat je vrienden op Facebook zeggen. Je hersenen willen melatonine aanmaken, zodat je kan gaan slapen, maar het licht van het scherm geeft het signaal af: het is nog geen tijd. Nu ga je slapen, zo rond 1.00. En je wordt wakker om 6.00 uur, en je hebt vijf uurtjes slaap gehad. Prima, denk je.

Bekijk hieronder het filmpje (in het Engels) hoe smartphones je slaap beïnvloeden.

Please accept marketing-cookies to watch this video.

Wat doet blauw licht met je hersenen?

Maar… niets is minder waar. Je bent je hersenen aan het vergiftigen met zo weinig slaap. Dat zit zo: in je slaap komen je actieve neuronen tot rust. Ondertussen ruimen de ondersteunende cellen (neuroglia, ook wel ‘glia cellen’ genaamd), een soort schoonmaakcellen, alle schadelijke stoffen op die de neuronen overdag hebben geproduceerd. Maar daar hebben ze wel zeven tot negen uur voor nodig. Zo’n 5% van de mensen heeft genoeg aan minder uren slaap, door erfelijke verschillen. De andere 95% (!) van de bevolking heeft die zeven tot negen uur nodig om alle afvalstoffen te kunnen verwerken. Dus je kan je goed voelen na een kort nachtje, maar de afvalstoffen in je hoofd zijn niet opgeruimd. Met als gevolg dat je je minder goed kan concentreren, je geheugen werkt minder goed en je probleemoplossend denkvermogen hapert. En nog een negatief effect: de insulineproductie die normaal gesproken helpt om je stofwisseling op gang te houden, is helemaal in de war. Met als gevolg dat je veel sneller aankomt van het voedsel dat je binnenkrijgt. En omdat je moe bent, geeft je lichaam ook nog het signaal af: ik heb meer brandstof nodig.

Blauw licht tips

Tip 1: Blauw licht filter

De meeste smartphones (Android en Apple) hebben een optie in het menu zitten om het blauwe licht te filteren in de avond. De telefoon past de kleurtint van het scherm aan naar een warm kaarslicht, zodat het blauwe licht wat minder intens is. Het is slim om dit filter zo in te stellen, dat je na 19:00 uur geen blauw licht te zien krijgt.

Tip 2: Schermloos uurtje

Slaap is belangrijk. Zet het ergens bovenaan je prioriteitenlijstje. En las voordat je gaat slapen een schermloos uur in. Zo rond negen uur ’s avonds alle schermen uit, en de volgende dag pas weer aan. Ook uit het Noorse onderzoek ‘Sleep and use of electronic devices in adolescence’ blijkt dat jongeren die in het uur voor ze gaan slapen naar een scherm kijken, minder goed slapen. Vooral het scherm van een telefoon blijkt een negatief effect te hebben op de nachtrust.

Te weinig slaap is een groot probleem in dit digitale tijdperk. We kunnen er wat aan doen, door onze avonden anders in te richten. En je zal zien: het loont de moeite. Je zal je fitter voelen, je concentratie en geheugen zullen verbeteren en je kan je eten beter verbranden. Genoeg voordelen dus.